Bilim ve teknolojinin gelişmesiyle birlikte değişen ihtiyaçları karşılamak için enerji lojistiğinin ortaya çıkması, şirketlerin ve ülkelerin ihtiyaç duyduğu enerjinin taşımacılık ve depolama süreçlerini hızlandırmıştır. Enerji lojistiği, enerji kaynaklarının transferi, depolanması gibi lojistik işlemlerini içermesinin yanı sıra, bu kaynakların elde edilmesi için yararlanılan tüm malzemelerin lojistik işlemlerini de üstlenir.
Genel olarak enerji lojistiği, geniş kapsamlı ve zorlu enerji kaynaklarını taşımak için kullanılır. Nükleer enerji için kullanılan hassas malzemeler veya rüzgar türbinleri gibi 60 metrenin üzerindeki yükler standart lojistik yöntemlerle taşınamaz. Bundan dolayı nakliyat için daha geniş kapsamlı araçlar ve planlamalar gerekir. Büyük kapasiteli, önemli ve hassas malların taşınmasında genellikle enerji lojistiğinde yer alan vinçler, özel taşıma araçları ve gelişmiş teknolojilerden faydalanılması sayesinde süreç başarıyla yönetilir.
Enerji Lojistiği Kapsamı
Enerji lojistiği, yenilenebilir enerji kaynakları lojistiği ve yenilenemez enerji kaynakları lojistiği olarak ikiye ayrılır. Yenilenebilir enerji lojistiği; güneş enerjisi, hidroelektrik, biyoenerji, rüzgar enerjisi gibi tükenmez enerji kaynakları kapsamındadır. Yenilenemez enerji lojistiği ise genellikle petrol, doğal gaz, nükleer enerji, kömür ve diğer enerji kaynaklarının lojistiğini kapsar.
Doğalgaz veya petrolün çıkarılmasının ardından muhtelif aktarım hatları veya benzeri taşımacılık yöntemleri ile transfer edilmesi ya da münasip şartlarda depolanması gibi tüm süreçler de enerji lojistiği kapsamına girer.
Planlama aşamasından başlayarak bitiş aşamasına kadar alınması gereken önlemler ve uyulması gereken yasalar da son derece elzemdir. Gerekli hazırlıkların yapılmaması, önlemlerin alınmaması; işletmenin hem sahip olduğu kaynakları efektif şekilde kullanamamasına ve buna bağlı olarak zarara uğramasına, hem de yapılan denetimlerde ceza ödemesine yol açar. Bu yüzden enerji lojistiğinde planlamaya önem verilmelidir. Üretim, transfer ve depolama işlemlerine başlamadan önce profesyonel bir destek almak bir hayli önemlidir.
Enerji Lojistiği Planlaması
Günümüzde hem üreticiler tarafından hem de tüketiciler tarafından farklı enerji kaynakları kullanabilmek önem kazanmıştır. Bu nedenle enerji kaynaklarını daha hızlı, daha güvenilir ve uygun fiyatlarla ulaştırabilmek için hatasız bir lojistik planlaması yapılması mühimdir. Enerji kaynaklarının üretilmesi için faydalanılan araçların transferinden, elde edilen enerjinin araçlara yüklenmesi, depolanması ya da direkt olarak transfer edilmesi sürecinin tamamı enerji lojistiğinde planlama kapsamında nitelendirilir.
Enerji kaynaklarının elde edilmesi için kullanılan alet ve taşıtların bölgeye transferi aşamasında oluşması mümkün olan tüm sorunlar önceden değerlendirilerek bu sorunlara önlem alınmalı ve farklı çözüm yolları planlanmalıdır. Tüm bunların yanında elde edilen enerjinin transferinde hangi yolların tercih edileceği, hangi taşımacılık araçlarının kullanılacağı ya da depolamasının hangi koşullarda yapılması gerektiği de planlanarak, transfer ve depolama maliyetlerinin azaltılması öncelik olmalıdır.